Ο Προαθλητικός / Προαγωνιστικός Έλεγχος απευθύνεται τόσο σε μεμονωμένους αθλητές όσο και σε αθλητικούς συλλόγους. Η Αθλητική Καρδιολογία είναι μια σχετικά νέα και αναδυόμενη υποειδικότητα της Καρδιολογίας. Βασικό αντικείμενο της είναι η αναγνώριση των αθλητών υψηλού κινδύνου για αιφνίδιο καρδιακό θάνατο ή αθλητών με καρδιαγγειακές παθήσεις που μπορεί να επιδεινωθούν λόγω εντατικής άθλησης.
Παρά τα σημαντικά οφέλη για την υγεία που παρέχει η τακτική φυσική άσκηση, η υψηλής έντασης άσκηση μπορεί παραδόξως να λειτουργήσει ως έναυσμα για απειλητικές για τη ζωή κοιλιακές αρρυθμίες ιδιαίτερα σε εκείνους που προηγουμένως έκαναν καθιστική ζωή ή είχαν σημαντική καρδιαγγειακή νόσο. Πράγματι, ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος είναι η κύρια αιτία θανάτου που σχετίζεται με την άσκηση στους αθλητές. Η καρδιαγγειακή ασφάλεια κατά τη διάρκεια της συμμετοχής σε αθλήματα για άτομα όλων των επιπέδων και ηλικιών είναι επιτακτική ανάγκη για την αποφυγή της καταστροφικής και συχνά αποτρέψιμης συνέπειας του αιφνίδιου καρδιακού θανάτου και έχει γίνει κοινός στόχος μεταξύ των ιατρικών και αθλητικών οργανισμών.
Η τακτική σωματική δραστηριότητα, συμπεριλαμβανομένης της συστηματικής άσκησης, αποτελεί σημαντικό συστατικό της θεραπείας για τα περισσότερα καρδιαγγειακά νοσήματα και σχετίζεται με μειωμένη καρδιαγγειακή και συνολική θνησιμότητα. Σε μια εποχή όπου υπάρχει μια αυξανόμενη τάση προς έναν ολοένα και περισσότερο καθιστικό τρόπο ζωής και έναν αυξανόμενο επιπολασμό της παχυσαρκίας και των σχετιζόμενών καρδιαγγειακών νοσημάτων, η προώθηση της τακτικής φυσικής άσκησης είναι πιο κρίσιμη από ποτέ και στην πρώτη γραμμή των προτεραιοτήτων για όλες τις επιστημονικές εταιρείες της καρδιαγγειακής ιατρικής. Ακόμη και κατά τη διάρκεια άλλων επισκέψεων ρουτίνας οι γιατροί όλων των ειδικοτήτων οφείλουν να ενθαρρύνουν τη συστηματική άσκηση σε όλους τους ασθενείς, με στόχο την επίτευξη ισορροπίας μεταξύ των πολλαπλών οφελών της άσκησης, του μικρού κινδύνου αιφνίδιου θανάτου και των στόχων του ασθενούς με καρδιαγγειακή νόσο, για καλή φυσική κατάσταση και συμμετοχή σε σχετικά έντονη άσκηση. Η έγκαιρη ανίχνευση δυνητικά θανατηφόρων διαταραχών σε αθλητές μπορεί να μειώσει την καρδιαγγειακή νοσηρότητα και θνησιμότητα μέσω της διαστρωμάτωσης κινδύνου, των ειδικών για τη νόσο παρεμβάσεων και τροποποιήσεων της επιτρεπόμενης άσκησης. Όλα τα παραπάνω προϋποθέτουν τη γνώση των φυσιολογικών καρδιαγγειακών προσαρμογών στην οξεία και χρόνια άσκηση ανάλογα με τη διάκριση των αθλημάτων σε δεξιότητας, δύναμης, αντοχής και μικτών, των ειδικών μεταβολικών τους χαρακτηριστικών και της επαγόμενης καρδιαγγειακής αναδιαμόρφωσης σε διαφορετικές καταστάσεις, όπως βαθιά θάλασσα, μεγάλο υψόμετρο, χαμηλές ή υψηλές θερμοκρασίες κ.α. Η γνώση της συχνότητας εμφάνισης του αιφνίδιου καρδιακού θανάτου στους αθλητές και του συνόλου των υπεύθυνων καρδιαγγειακών αιτίων επιτρέπει τον εντοπισμό των αθλητών υψηλού κινδύνου για αιφνίδιο θάνατο πριν από τη συμμετοχή και τη λήψη μέτρων πρωτογενούς πρόληψης. Ταυτόχρονα η αναγνώριση των καρδιαγγειακών παθήσεων που μπορεί να επιδεινωθούν λόγω της εντατικής προπόνησης επιτρέπει τον εντοπισμό των αθλητών που θα ωφεληθούν από την εντατικοποίηση των μέτρων δευτερογενούς πρόληψης.
Στο περιβάλλον του ιατρείου πραγματοποιείται ο προαγωνιστικός καρδιαγγειακός έλεγχος ανταγωνιστικών αθλητών και αθλητών ελεύθερου χρόνου, όλων των ηλικιών. Οι εξεταζόμενοι αθλητές υποβάλλονται στη διαδικασία του προβλεπόμενου καρδιολογικού ελέγχου, σύμφωνα με τα σύγχρονα πρότυπα της Αθλητικής Καρδιολογίας. Ο έλεγχος περιλαμβάνει τη λήψη του ατομικού και οικογενειακού ιστορικού, συμπεριλαμβανομένου του συνήθους επιπέδου σωματικής δραστηριότητας, του τύπου αθλήματος και της φυσικής κατάστασης, τη φυσική εξέταση, τη μέτρηση της αρτηριακής πίεσης και το ΗΚΓ 12 απαγωγών. Όταν προκύπτουν οι σχετικές ενδείξεις από το βασικό έλεγχο, διενεργούνται περαιτέρω δοκιμασίες, όπως η δοκιμασία κόπωσης, το Holter καρδιακού ρυθμού, η ηχοκαρδιογραφία και κατά περίπτωση πιο εξειδικευμένη καρδιαγγειακή απεικόνιση.
Οι στρατηγικές προσυμπτωματικού ελέγχου που εφαρμόζουμε είναι προσαρμοσμένες στους εξεταζόμενους αθλητές και στοχευμένες στις διαταραχές με τον υψηλότερο κίνδυνο. Ο Αιφνίδιος Καρδιακός Θάνατος σε νεαρούς αθλητές προκαλείται από μια ποικιλία δομικών και ηλεκτρικών διαταραχών της καρδιάς, συμπεριλαμβανομένων μυοκαρδιοπαθειών, διαταραχών των διαύλων ιόντων, στεφανιαίων ανωμαλιών και επίκτητων καρδιακών παθήσεων. Στους ενήλικες και ηλικιωμένους αθλητές, η αθηροσκληρωτική στεφανιαία νόσος είναι η κύρια κατάσταση που οδηγεί σε μείζονα ανεπιθύμητα καρδιαγγειακά επεισόδια. Μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου παρέχουμε στους εξεταζόμενους συστάσεις βασισμένες σε στοιχεία για βέλτιστη άσκηση χωρίς συμβιβασμούς στην ασφάλεια. Ειδικά στους αθλητές με καρδιαγγειακή νόσο δίνονται οδηγίες σχετικά με την άσκηση και την προπόνηση σύμφωνα με το ιστορικό, τα κλινικά ευρήματα, τις διαγνωστικές εξετάσεις και τις πιθανές αλληλεπιδράσεις των ιατρικών θεραπειών με την άσκηση. Μετά την παροχή λεπτομερών πληροφοριών σχετικά με τον αντίκτυπο του αθλητισμού στην υγεία και τους πιθανούς κινδύνους επιπλοκών, ενθαρρύνουμε την κοινή λήψη αποφάσεων με τον ασθενή – αθλητή. Τέλος όλοι οι αθλητές παρακινούνται να υποβάλλονται συστηματικά σε περιοδικό επανέλεγχο πριν από τη συμμετοχή στον αθλητισμό.